Het debat in de EU over navelbreuken is opnieuw zeer actueel, omdat het vervoer van varkens met een navelbreuk een onderwerp is dat aandacht nodig heeft. Een aantal initiatieven in varkensbedrijven en in de fokkerij kunnen het aantal navelbreuken nu en in de toekomst verminderen.
Door: Lizette Vestergaard Pedersen, adviseur, Deens varken onderzoekscentrum, fokken & genetica.
De term Navelbreuk wordt vaak gebruikt om alle typen uitstulpingen te beschrijven. Echter, het is belangrijk om te beseffen dat de navelbreuk slechts één van de verschillende mogelijke oorzaken van navel uitstulpingen is. De meest voorkomende oorzaken van navel uitstulpingen zijn: navelbreuken, abcessen, littekenweefsel en cysten. Deze verschillende types van navel uitstulpingen kunnen er hetzelfde uitzien bij een levend varken.
“Als het gaat over navelbreuken, varieert het probleem sterk van bedrijf tot bedrijf. Studies hebben aangetoond dat het voorkomen varieert van 0 tot 6%, hoewel de fokstapels dezelfde genetica gebruiken “, zegt Martin Mølgaard Pedersen van Danish Pig Research Centre.
Focus op gezonde en sterke varkens
Het fokprogramma van DanBred focust zich voortdurend op het verbeteren van de productiviteit van de varkens, wat een sterk en gezond varken vraagt. Het fokdoel van DanBred is gericht op het verbeteren van de eigenschappen in het varken die resulteren in de hoogste winst voor de varkenshouders. Jarenlang is er een sterke selectieve druk op de eigenschap LP5 (Levende biggen op dag 5), wat een succes is geweest en resulteerde in veel levensvatbare varkens. Het verhoogt echter ook de vraag naar een goed management op de varkensbedrijven. Het potentieel van de DanBred zeug is groot, maar om dit potentieel te realiseren is een goede management vereist.
“Danish Pig Research Centre is verantwoordelijk voor het fokprogramma van danbred, we streven voortdurend naar een hoge overleving. Daarom verzamelen we nu de overlevings gegevens van onze topfok bedrijven van de geboorte tot de slacht. We onderzoeken de mogelijkheid om de database van vroegtijdige overleving (LP5) om ook de rest van het leven van het varken te volgen om te onderzoeken hoe we de overleving van varkens in de hele productieketen kunnen verbeteren “, zegt Martin mølgaard Pedersen. Hij vervolgt:
“Het idee is dat we niet geïnteresseerd zijn in de doodsoorzaak, maar meer in het feit dat het dier levend of dood is zoals met LP5. Bij het selecteren op overleving, verminderen we de sterfte in het algemeen, maar het zal ook het aantal varkens verminderen dat sterft of wordt veroorzaakt door een navelbreuk, voor zover het genetisch is bepaald “, zegt hij.
Bovendien is een project over gewichtstoename van een toom gestart. Het doel is om de DanBred zeugen te vinden die de meeste gewichtstoename van de toom hebben in de zoogperiode, om de maximale hoeveelheid vlees per toom te krijgen. Hopelijk zullen we, naast het verbeteren van gewichtstoename per toom, de noodzaak van pleeg zeugen en voor het doorschuiven van biggen verkleinen.
De directe omgeving is belangrijk
Om varkensbedrijven te helpen, heeft Danish Pig Research Centre een 10-punts plan ter voorkoming van breuken gemaakt met advies over hoe het risico op navelbreuken kan worden verminderd.
In de kraamstal is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het hok droog is en gedesinfecteerd. Wanneer de zeug begint met biggen is het ook belangrijk om te zorgen dat de zeug haar toom in alle rust gemakkelijk kan werpen.
“Naast het verstrekken van goed advies op basis van onze ervaring en kennis over dit onderwerp, heeft Danish Pig Research Centre een aantal activiteiten geïnitieerd. We werken bijvoorbeeld aan het verstrekken van gerichte informatie over navel uitstulpingen om varkensproducenten te helpen juiste beslissingen te nemen wanneer ze navel uitstulpingen constateren, en we werken aan het ontwikkelen van hulpmiddelen voor hen om het probleem aan te pakken “, zegt
Tina Birk Jensen, Gezondheid & welzijn, Deens varkens onderzoekscentrum.
In samenwerking met de Universiteit van Kopenhagen heeft Danish Pig Research Centre een PhD project gestart over de navelbreuken. Het project zal een diagnostisch instrument ontwikkelen dat, in een vroeg stadium, gezien kan worden met welke varkens niet doorgefokt moet gaan worden. Als gevolg van zowel het dierenwelzijn als de economische overwegingen en welke varkens moeten worden gehouden voor de slacht.
Feitenkader:
Wat zijn de oorzaken van de navel uitstulpingen?
Meest voorkomende oorzaken:
Navelbreuken is de meest voorkomende navel uitstulping. Druk in de buikholte creëert een zwakke plek waar het peritoneum of de organen doordringen en een zichtbare breuk-zak vormen onder de buik.
Abces: Abces is een verzameling pus die zich in de huid heeft opgehoopt. Het wordt veroorzaakt door een infectie in de navelstreek, waar het immuunsysteem van het varken de bacteriën niet op tijd heeft kunnen bestrijden.
Littekenweefsel: littekenweefsel is een stevige knobbel van bindweefsel, die optreedt wanneer b.v. een abces geneest. De genezing begint ongeveer vijf tot zes dagen nadat de wond is geinfecteerd.
Cystes: een cyst is een tumor-/cyst-achtige massa van bindweefsel die een of meer holten bevat die gevuld zijn met vloeistof. De cyste kan optreden binnen of buiten de buikholte – of beide plaatsen.
